AÇLIK VE YOKSULLUK SINIRI
Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ), 2023 Temmuz’a ilişkin açlık ve yoksulluk sınırı verilerini açıkladı. Buna göre, dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) temmuz ayında 11 bin 658,10 TL'ye çıktı. Gıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 37 bin 974,10 TL'ye yükseldi. Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti' de aylık 15 bin 123,60 TL'ye ulaştı.
ÇALIŞANIN ELİNE GEÇMEDEN ERİDİ
Böylece, temmuz ayında yapılan ara zamla 11 bin 402 TL’ye çıkan asgari ücret, daha işçinin eline geçmeden açlık sınırının altında kalmış oldu. Geçen yıl yılın ikinci ayında açlık sınırının altında kalan asgari ücret, bu yıl daha işçinin eline geçmeden açlık sınırının altında kalmıştı. Türk-İş, Ocak 2023’te açlık sınırının 8 bin 864 TL’ye yükselerek asgari ücretin üzerine çıktığını açıklamıştı.
MUTFAK ENFLASYONU YILLIK YÜZDE 107,54 ARTTI
Türk-İş verilerine göre, dört kişilik bir ailenin gıda için yapması gereken asgari harcama tutarındaki artış bir önceki aya göre yüzde 12,38 oranında gerçekleşti. 7 aylık değişim oranı ise yüzde 43,38 olarak tespit edildi. Son on iki ay itibariyle değişim oranı yüzde 70,44 oldu. On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı ise yüzde 107,54 olarak hesaplandı.
190 TL’DEN SATILAN İTHAL KIYMA 269 TL’YE ÇIKTI
Türk-İş ayrıca, temmuzda süt ve yoğurt fiyatı değişmezken peynir fiyatlarının ortalama yüzde 4 zamlandığını açıkladı. Et ve Süt Kurumu’nun (ESK), Ankara Gıda ve İhtiyaç Maddeleri Perakendeciler Derneği bünyesinde faaliyet gösteren marketlerin bir kısmına, nisan sonu itibarıyla ithal edilmiş olan karkas etleri düşük fiyattan vermesi sayesinde dana kıymanın 190 TL, kuşbaşının 210 TL'den satılmaya başlandığını anımsatan Türk-İş açıklamasında, “Bu ay tekrar zam gelerek 269 TL ve 289 TL'den satıldı” ifadelerine yer verildi.
YUMURTANIN TANESİ 3,25 TL’YE YÜKSELDİ
Bunun yanında ulusal zincir marketler ve Ankara'nın dernek üyesi olmayan ve olup da yerli et satmaya devam eden yerel marketlerinden pek çoğunda dana kıyma ortalama 315, kuşbaşı ortalama 340 TL'den reyonlardaki yerini aldı. Bir ayda dana eti ortalama yüzde 6, tavuk yüzde 13, balık yüzde 12, yumurta yüzde 9, kuru fasulye yüzde 7, yeşil mercimek yüzde 8 oranında zamlandı. Kuzu ve nohut ortalama fiyatları değişmezken yağlı tohumlar (kuruyemiş) yüzde 2 fiyat düşüşü yaşadı. Yumurtanın tanesine bir ayda 25 kuruş zam gelerek 3,25 TL oldu.
AKARYAKIT ZAMLARI ETKİLİ OLDU
Türk-İş’in açıklamasında, temmuzda yüksek oranda artan gıda fiyatları nedeniyle alım gücünde şiddetli bir kayıp yaşandığı vurgulandı ve şu ifadeler dikkat çekti: “Türk Lirasının, yabancı para birimleri karşısında değer kaybetmesinin yanı sıra ÖTV düzenlemesinin de etkisiyle artan akaryakıt fiyatları, mesken ve dükkân kiraları, alım gücü kaybının temel nedenlerini oluşturdu. Türkiye, her türlü maliyet artışının fiyat geçişkenliğinin çok yüksek olduğu bu dönemde, enflasyonun ve kur politikasının yarattığı sürdürülmesi çok zor fiyatlama davranışının mutlaka tersine çevrilmesi gereken bir süreçtedir.”
